EFICIÊNCIA DE NEMATOIDES ENTOMOPATOGÊNICOS E INSETICIDAS QUÍMICOS CONTRA Sphenophorus levis E Leucothyreus sp. EM CANA-DE-AÇÚCAR

Autores

  • Luís Garrigós Leite Instituto Biológico
  • Fernando Martins Tavares Instituto Biológico
  • Paulo Sérgio Machado Botelho Centro de Ciências Agrárias/UFSCar
  • Antonio Batista Filho Instituto Biológico
  • Ricardo Antonio Polanczyk Faculdade de Ciências Agrárias e Veterinárias de Jaboticabal/UNESP
  • Fabio Silber Schmidt Instituto Biológico

Palavras-chave:

Steinernema brazilense Nguyen, Ginarte, Leite, Santos & Harakava 2010, Heterorhabditis indica Poinar, Karunakar & David 1992, controle biológico, bicudo-da-cana-de-açúcar, escarabeídeo.

Resumo

O bicudo-da-cana-de-açúcar, Sphenophorus levis (Coleoptera: Dryophthoridae), é uma importante praga em canaviais do Estado de São Paulo. Suas larvas destroem o rizoma da planta, causando prejuízos de até 30 t ha-1 ano-1 de cana. Três experimentos de campo foram conduzidos para avaliar a eficácia de nematoides entomopatogênicos e de inseticidas químicos no controle do bicudo-da-cana-de-açúcar e do escarabeídeo Leucothyreus sp. O primeiro consistiu de 10 tratamentos: 1) tiametoxam (Actara 250WG) 500 g ha-1 de produto comercial (p.c.); 2) tiamethoxam 1,0 kg ha-1 p.c.; 3) tiametoxam 1,5 kg ha-1 p.c.; 4) Steinernema brazilense 108 juvenis infectivos (JI) ha-1 + tiametoxam 250 g ha-1 p.c.; 5) S. brazilense (108 JI ha-1) + tiametoxam 500 g ha-1 p.c.; 6) Heterorhabditis indica (108 JI ha-1) + tiametoxam 250 g ha-1 p.c.; 7) H. indica (108 JI ha-1) + tiametoxam 500 g ha-1 p.c.; 8) S. brazilense (108 JI ha-1); 9) H. indica (108 JI ha-1); e 10) Testemunha. No segundo, foram considerados cinco tratamentos: 1) tiametoxam (Actara 250WG) 800 g ha-1 p.c.; 2) fipronil (Regente 800WG) 250 g ha-1 p.c.; 3) S. brazilense (108 JI ha-1); 4) S. brazilense (108 JI ha-1) + tiametoxam (Actara 250WG) 200 g ha-1 p.c.; e 5) Testemunha. O terceiro incluiu todos os tratamentos do segundo experimento, mais a mistura S. brazilense (108 JI ha-1) + fipronil (Regente 800WG) 62,5 g ha-1 p.c. Todos os tratamentos com inseticidas e nematoides proporcionaram maior produção de cana, quando comparados às respectivas testemunhas, que foram mais danificadas por S. levis, mas sem diferenças significativas. O nematoide S. brazilense foi mais eficaz no controle deste inseto, quando comparado com H. indica, mas sem diferenças significativas. S. brazilense proporcionou 50% de controle das larvas de Leucothyreus sp., e os melhores tratamentos para controle deste inseto foram as misturas do nematoide com fipronil (78%) e tiametoxam (83%).

Downloads

Não há dados estatísticos.

Biografia do Autor

Luís Garrigós Leite, Instituto Biológico

Centro Experimental do Instituto Biológico

Controle Microbiano de pragas

Fernando Martins Tavares, Instituto Biológico

Centro Experimental do Instituto Biológico

Controle Microbiano de pragas

Paulo Sérgio Machado Botelho, Centro de Ciências Agrárias/UFSCar

Entomologia

Manejo integrado de pragas

Antonio Batista Filho, Instituto Biológico

Centro Experimental do Instituto Biológico

Controle microbiano de pragas

Ricardo Antonio Polanczyk, Faculdade de Ciências Agrárias e Veterinárias de Jaboticabal/UNESP

Departamento de Fitossanidade

Controle microbiano de pragas

Fabio Silber Schmidt, Instituto Biológico

Centro Experimental do Instituto Biológico

Controle microbiano de insetos

Downloads

Publicado

07-03-2012

Como Citar

LEITE, L. G.; TAVARES, F. M.; BOTELHO, P. S. M.; BATISTA FILHO, A.; POLANCZYK, R. A.; SCHMIDT, F. S. EFICIÊNCIA DE NEMATOIDES ENTOMOPATOGÊNICOS E INSETICIDAS QUÍMICOS CONTRA Sphenophorus levis E Leucothyreus sp. EM CANA-DE-AÇÚCAR. Pesquisa Agropecuária Tropical, Goiânia, v. 42, n. 1, p. 40–48, 2012. Disponível em: https://revistas.ufg.br/pat/article/view/14348. Acesso em: 30 abr. 2024.

Edição

Seção

Proteção de Plantas